Актуально о пенсии и ЕНПФ

Все что вы хотели узнать и спросить о ваших пенсионных делах - 9

Руднет продолжает знакомить рудничан с последними данными АО «Единый накопительный пенсионный фонд», которые мы начали публиковать 5, 8, 14, 22 мая, а также 2, 11, 15 и 23 июня. Сегодня вы можете ознакомиться (на двух языках) с очередными вопросами и ответами на них специалистов ЕНПФ.
.


БЖЗҚ enpf.kz сайты мен әлеуемттік желілердегі Қордың ресми сайттарының оқырмандары мен кірушілері жиі қоятын сұрақтарға жауап береді.
1. Мен әлі жаспын, ешқандай зейнетақы аударымдарым да жоқ. Болашақ зейнетақымның жақсы болуы үшін қазір не істеуім керек?

2018 жылдан бастап зейнетақы төлемдерінің, оның ішінде мемлекеттік базалық зейнетақы төлемдерінің мөлшері жинақтаушы зейнетақы жүйесіне қатысуға байланысты болады.
Мәселен, зейнетақы жүйесіне қатысу өтілі 10 жыл және одан аз болса не мүлдем болмаса, мемлекеттік базалық зейнетақы мөлшері республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төменгі күнкөріс деңгейі (бұдан әрі – ЕТК) шамасының 50%-на тең болады, оның мөлшері он жылдан артық зейнетақы жүйесіне қатысу өтілінің әрбір толық жылы үшін 2 пайызға ұлғаяды, бірақ республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ЕТК шамасының 100%-нан аспайды.
Бүгінгі таңдағы зейнетақының жинақтаушы бөлігі:
- 10% қызметкердің міндетті зейнетақы жарналары (бұл біз 1998 жылдан
бастап ай сайын өз жалақымыздан 10% аудара отырып, жинап келе жатқан сома);
- 5% міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары (бұл еңбек жағдайлары зиянды (аса
зиянды) қызметкерлердің пайдасына өз қаражаты есебінен міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарынан төлейтін агент (жұмыс беруші) 2014 жылғы 1 қаңтардан бастап аударатын - қызметкердің ай сайынғы табысының 5 % мөлшеріндегі сома) ;
- ерікті зейнетақы жарналары.
Бұған қоса, 2018 жылдан бастап, қолданыстағы жинақтаушы зейнетақы жүйесіне
өзгерістер, яғни шартты-жинақтаушы құрамдауыш немесе жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарналары енгізілетін болады. Оны жұмыс беруші зейнетақы жарналарын аудару үшін қабылданатын қызметкердің ай сайынғы табысының 5 % мөлшерінде барлық қызметкерлеріне олардың еңбек жағдайларына қарамастан аудару үшін өз қаражаты есебінен төлейді.
Сіз әлі жассыз, бірақ қазірден бастап зейнет жасындағы тұрмысыңызды ойлағаныңыз абзал. Сіздің зейнетақыңыздың негізгі бөлігін бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан және (немесе) ерікті жинақтаушы зейнетақы қорынан төленетін зейнетақы төлемдері, яғни зейнетақы жинақтары құрайды.
Болашақта зейнетақыңыз жеткілікті болсын десеңіз, міндетті зейнетақы жарналарының БЖЗҚ-ға тұрақты түрде әрі толық көлемде түсіп тұрғанын қадағалап отыру аса маңызды. Басқа жинақтаушы құралдар туралы да ойлаған артық болмайды, мысал ретінде ерікті зейнетақы жарналарын алуға болады. Ерікті жарналарды кез-келген қазақстандық төлей алады, ол ерікті зейнетақы шотын ашып, сол арқылы өз зейнетақы жинақтарын көбейтеді. Ерікті зейнетақы жарналарының мөлшерлемесі, оларды төлеу тәртібі, сондай-ақ зейнетақы төлемдерінің тәртібі ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт тараптарының келісімі бойынша белгіленеді.
Сонымен, егер Сіз зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартты (шарттарды) жасамаған болсаңыз, БЖЗҚ кеңселерінің біріне жеке куәлігіңізбен келіп, жеке зейнетақы шотын ашу туралы өтінішті (өтініштерді) ресімдегеніңіз жөн.

2. Міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары дегеніміз не?
Міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары – 2014 жылғы 1 қаңтардан бастап жұмыс беруші еңбек жағдайлары зиянды (аса зиянды) жұмыстармен айналысатын қызметкерлер үшін аударатын жарналар.
Бұл кәсіптердің тізбесі Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 31 желтоқсандағы №1562 қаулысымен белгіленген. Жарналар мөлшері міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын аудару үшін қабылданатын қызметкердің ай сайынғы табысының 5 %-ын құрайды.
2016 жылғы 1 мамырда БЖЗҚ-да жинақтардың жалпы сомасы 76,2 млрд. теңгеге міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын есепке алу бойынша 398 472 зейнетақы шоты ашылған.

3. Зейнетке шыққан кезде өзімнің барлық жинақтарымды бірден алуыма бола ма?
«Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы» Қазақстан Республикасы заңының (бұдан әрі – Заң) 34-бабы 9-тармағының 2) тармақшасына сәйкес БЖЗҚ Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіппен алушыларға зейнетақы төлемдерін жүзеге асыруға міндетті. Аталған тәртіп Қазақстан Республикасы Үкіметінің 02.10.2013 ж. № 1042 қаулысымен бекітілген Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан төленетін міндетті зейнетақы жарналары, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен қалыптасқан зейнетақы жинақтарынан зейнетақы төлемдерін жүзеге асыру
қағидаларында (бұдан әрі – Қағида) айқындалған.
Мәселен, Қағиданың 3-тармағына сәйкес зейнетақы төлемдері белгіленген кесте бойынша ай сайын, тоқсан сайын, жыл сайын жүзеге асырылады.
Бұл ретте, белгіленген кесте бойынша зейнетақы төлемдерінің жылдық сомасы мынадай шамаларда есептеледі және:
1) республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен
зейнетақының отыз еселенген мөлшерінен аспайды (2016 жылы «2016-2018 жылдарға арналған Республикалық бюджет туралы» ҚР Заңында ең төменгі зейнетақы мөлшері 25 824 теңгеге көбейтілді және 774 720 теңге болды (30*25 824));
2) зейнетақы жинақтары сомаларының Зейнетақы төлемдерінің мөлшерін есептеуді
жүзеге асыру әдістемесіне сәйкес алушының тиісті жасындағы зейнетақы жинақтарының ағымдағы құнының коэффициентіне көбейтіндісі ретінде есептелген неғұрлым жоғары шамасынан аспайды. Бұл есеп алушының, яғни 58 жасқа тоған әйелдердің зейнетақы жинақтарының сомасы 8,223 млн. теңге және одан көп болған, ал 63 жасқа толған ерлерде 7,401 млн. теңге және одан көп болған жағдайда қолданылады.
Егер алушының зейнетақы жинақтарының сомасы республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төмен зейнетақының отыз еселенген мөлшерінен аз болса, алушы зейнетақы жинақтарының бүкіл сомасын ала алады.
Төлем жасалған соң жеке зейнетақы шотындағы зейнетақы жинақтарының қалдығы ең төмен зейнетақы мөлшерінен аз болған жағдайда, бұл қалдық төлем сомасымен бірге төленеді.

4. БЖЗҚ мобильдік кеңсесі дегеніміз не?
БЖЗҚ-ның барлық салымшылары мен алушыларының БЖЗҚ көрсететін қызметтерге қол жеткізуін қамтамасыз ету мақсатында мерзімсіз болып белгіленген І, ІІ топтағы мүгедектігі бар мүмкіндігі шектеулі адамдарға барып қызмет көрсететін жаңа «Мобильдік кеңсе» жобасы 2015 жылы қолданысқа енгізілді. Қордың бастамасымен құрылған осы Жоба салымшыларға жаңа мүмкіндіктер беріп отыр.
Жобаның басты мақсаты – халықтың әлеуметтік осал топтарын қолдау, мүгедектерге ақпараттық-кеңестік көмек беру, салымшыларға зейнетақы қызметі бойынша Қор кеңсесінен тыс жерлерде тиімді қызмет көрсету. «Мобильдік кеңсе» жобасын іске асыру үшін салымшыларға барып қызмет көрсететін мамандар командасы құрылды. Команданың құрамында БЖЗҚ-ның әр филиалынан бір-екі өкіл бар.
БЖЗҚ-ға мүмкіндігі шектеулі салымшылар (алушылар) туралы мәліметтер БЖЗҚ мен «Зейнетақы төлеу жөніндегі мемлекеттік орталық» (ЗТМО) арасындағы ақпарат алмасу туралы шарт аясында ЗТМО дирекциясының «Азаматтарға арналған Үкімет» КЕАҚ филиалының деректері негізінде беріледі. Сондай-ақ ЗТМО деректерінің негізінде 2015 жылғы шілдедегі жағдай бойынша төлем алуға құқылы, бірақ Қорға өтініш жасамаған халықтың әлеуметтік осал топтарының тізімі Қордың ИААЖ базасынан алынды.
Таяу арада мамандардың барып қызмет көрсетуі арқылы мүмкіндігі шектеулі салымшылардан (алушылардан), ал Қордың 88000801177 Байланыс орталығы мен сыртқы enpf.kz сайты арқылы түзімдік және ерекше күзет объектілеріндегі тұлғалардан өтініштер қабылдау қызметін іске асыру жоспарланды.

5. Менің қызым күйеуге шыққан соң, тегін ауыстырды. Бұл туралы БЖЗҚ-ға хабарлау керек пе?
БЖЗҚ салымшының (алушының) тегі, аты, әкесінің аты, туған күнінің өзгеру деректері туралы ақпаратты ЗТМО-дан автоматты түрде алады. Салымшыда қордың ақпарат беру жөніндегі міндеттемелеріне әсер ететін қандай да бір басқа өзгерістер (мекенжайы, электрондық мекенжайы және т.б.) болған жағдайда, салымшы бұл туралы БЖЗҚ-ға белгіленген тәртіппен хабарлауға міндетті.
Сондықтан, Қор барлық салымшыларынан БЖЗҚ-дағы деректерін тексеруді сұрайды және оларға өз жинақтары туралы ақпарат алудың барынша ыңғайлы, заманға сай, үнемді әрі жылдам тәсілін таңдап алуға кеңес береді. Себебі бұл тәсілге олардың мекенжайының, орналасқан жерінің өзгергені әсер етпейді.



ЕНПФ отвечает на вопросы, наиболее часто поступающие от читателей, посетителей сайта enpf.kz и официальных страниц Фонда в социальных сетях.

1. На данный момент я достаточно молод и у меня нет никаких пенсионных отчислений. Какие шаги я должен предпринять сейчас, чтобы иметь хорошую пенсию?

С 2018 года размер пенсионных выплат, в т.ч. государственной базовой пенсионной выплаты будет зависеть от участия в накопительной пенсионной системе.
Так, размер государственной базовой пенсии при стаже участия в пенсионной системе 10 и менее лет или его отсутствии будет равен 50% от величины прожиточного минимума (далее – ПМ), установленной на соответствующий финансовый год законом о республиканском бюджете, с увеличением ее размера за каждый полный год стажа участия в пенсионной системе сверх десяти лет на 2 процента, но не более 100% от величины ПМ, установленной на соответствующий финансовый год законом о республиканском бюджете.
Накопительная часть пенсии на сегодняшний день состоит из:
- 10% обязательных пенсионных взносов работника (это та сумма, которую мы копим, начиная с 1998 года, ежемесячно отчисляя по 10% от своего ежемесячного дохода),
- 5% обязательных профессиональных пенсионных взносов (это та сумма, которую, начиная с 1 января 2014 года, перечисляет агент по уплате обязательных профессиональных пенсионных взносов (работодатель) за счет собственных средств в пользу работников, занятых с вредными (особо вредными) условиями труда, – в размере 5 % от ежемесячного дохода работника);
- добровольных пенсионных взносов.
Кроме того, с 2018 года вносятся изменения в действующую накопительную пенсионную систему – вводится условно-накопительный компонент или обязательные пенсионные взносы работодателя, которые будет платить работодатель за счет собственных средств, в размере 5 % от ежемесячного дохода работника, принимаемого для исчисления пенсионных взносов, для исчисления за всех работников вне зависимости от их условий труда.
Вы молоды, но уже сейчас Вам нужно думать о том, как жить на пенсии. Основную часть Вашей пенсии будут составлять пенсионные выплаты из единого накопительного пенсионного фонда и (или) добровольного накопительного пенсионного фонда, то есть пенсионных накоплений. Для того, чтобы в будущем пенсия была достаточной, крайне важно следить за тем, чтобы обязательные пенсионные взносы поступали в ЕНПФ регулярно и в полном объеме. Неплохо подумать и о других инструментах накопления – например, добровольных пенсионных взносах. Добровольные взносы может платить каждый казахстанец, открыв отдельный добровольный пенсионный счет и тем самым увеличив свои пенсионные накопления. Ставка добровольных пенсионных взносов, порядок их уплаты, а также порядок пенсионных выплат устанавливаются по соглашению сторон договора о пенсионном обеспечении за счет добровольных пенсионных взносов.
Таким образом, если Вы еще не заключили договор(-ы) о пенсионном обеспечении, Вам нужно прийти в один из офисов ЕНПФ с удостоверением личности и оформить заявление(-я) об открытии индивидуального пенсионного счета.

2. Что такое обязательные профессиональные пенсионные взносы?
Обязательные профессиональные взносы - взносы, которые, начиная с 1 января 2014 года, перечисляет работодатель за работников, занятых в профессиях с вредными (особо вредными) условиями труда.
Перечень этих профессий определен Постановлением Правительства Республики Казахстан от 31 декабря 2013 года № 1562. Размер взносов составляет 5 % от ежемесячного дохода работника, принимаемого для исчисления обязательных профессиональных пенсионных взносов.
На 1 мая 2016 года в ЕНПФ открыто 398 472 пенсионных счетов по учету обязательных профессиональных пенсионных взносов с общей суммой накоплений 76,2 млрд. тенге.

3. Могу ли я сразу снять все свои накопления при выходе на пенсию?
Согласно подпункту 2) пункта 9 статьи 34 Закона Республики Казахстан «О пенсионном обеспечении в Республике Казахстан» (далее – Закон) ЕНПФ обязан осуществлять пенсионные выплаты получателям в порядке, установленном Правительством Республики Казахстан. Указанный порядок определен Правилами осуществления пенсионных выплат из пенсионных накоплений, сформированных за счет обязательных пенсионных взносов, обязательных профессиональных пенсионных взносов из единого накопительного пенсионного фонда, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан от 02.10.2013 г. № 1042 (далее – Правила).
Так, согласно пункту 3 Правил пенсионные выплаты осуществляются по установленному графику ежемесячно, ежеквартально, ежегодно.
При этом годовая сумма пенсионных выплат по установленному графику рассчитывается и не превышает наибольшую из следующих величин:
1) тридцатикратного размера минимальной пенсии, установленного на соответствующий финансовый год законом о республиканском бюджете (в 2016 году Законом Республики Казахстан «О республиканском бюджете на 2016-2018 годы» размер минимальной пенсии увеличен до 25 824 тенге, что составляет 774 720 тенге (30*25 824));
2) величины, рассчитанной как произведение суммы пенсионных накоплений на коэффициент текущей стоимости пенсионных накоплений в соответствующем возрасте получателя, согласно Методике осуществления расчета размера пенсионных выплат. Этот расчет применяется, если сумма пенсионных накоплений получателя: у женщин, достигших 58 лет, составляет 8,223 млн. и более тенге, у мужчин, достигших 63 лет, - 7,401 млн. и более тенге.
Получатель может получить всю сумму пенсионных накоплений в случае, если она менее тридцатикратного размера минимальной пенсии, установленного на соответствующий финансовый год законом о республиканском бюджете.
В случае, если остаток пенсионных накоплений на индивидуальном пенсионном счете после выплаты составляет сумму менее размера минимальной пенсии, данный остаток выплачивается вместе с суммой выплаты.

4. Что такое Мобильный офис ЕНПФ?
В целях обеспечения доступности услуг ЕНПФ всем вкладчикам и получателям ЕНПФ в 2015 году запустил новый проект «Мобильный офис» по выездному обслуживанию людей с ограниченными возможностями, являющихся инвалидами I и II групп с установлением бессрочной инвалидности. Данный проект является инициативой Фонда и предоставляет новые возможности своим вкладчикам.
Основная цель проекта - поддержка социально уязвимых слоев населения, а также предоставление информационно-консультационной помощи инвалидам, осуществление эффективного сервисного обслуживания вкладчиков по пенсионным услугам вне офисов Фонда. Для реализации проекта «Мобильный офис» была сформирована мобильная команда специалистов на выезде, в которую вошли один-два представителя каждого филиала ЕНПФ.
Сведения по вкладчикам с ограниченными возможностями предоставляются в Фонд на основе данных филиала НАО «Правительство для граждан» дирекции «Государственного центра по выплате пенсий» (ГЦВП) в рамках Договора об обмене информацией между ЕНПФ и ГЦВП. Также на основе данных ГЦВП по состоянию на июль 2015 года из базы ИАИС Фонда были получены списки социально уязвимых слоев населения, имеющих право на получение выплат, но не обращавшихся ранее в Фонд.
Дополнительно в ближайшее время планируется внедрить сервис по приему заявок на выездное обслуживание вкладчиков (получателей) с ограниченными возможностями и лиц, находящихся на режимных и особо охраняемых объектах через Call-центр 88000801177 и внешний сайт Фонда enpf.kz.

5. Моя дочь вышла замуж и поменяла фамилию. Нужно ли ей сообщать об этом в ЕНПФ?
О фактах изменения фамилии, имени, отчества, даты рождения вкладчика (получателя) ЕНПФ автоматически получает информацию из ГЦВП. В случае возникновения у вкладчика каких-либо других изменений (адреса, электронного адреса и т.п.), влияющих на выполнение обязательств фонда по предоставлению информации, вкладчики обязаны в установленном порядке сообщать об этом в ЕНПФ.
Поэтому Фонд просит всех вкладчиков проверить свои данные в ЕНПФ и предлагает выбрать наиболее удобный, современный, экономичный и оперативный способ получения информации о своих накоплениях, чтобы оно не зависело от изменения адреса места жительства.

���������� dle �������������� ������� ������ ��� ���