Актуально о пенсии и ЕНПФ

Все что вы хотели узнать и спросить о ваших пенсионных делах - 39



«Руднет» продолжает знакомить рудничан с последними данными АО «Единый накопительный пенсионный фонд», которые мы начали публиковать с мая 2016 года и продолжаем в текущем году. Сегодня вы можете ознакомиться (на двух языках) с новой информацией специалистов ЕНПФ.



Зейнетақы жүйесіндегі жаңа қызметтер...

Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорының қызметі секілді, отандық зейнетақы жүйесі де тұрақты дамып жатыр. Редакция БЖЗҚ қызметкерлерімен бірге өз оқырмандарына жаңа сервистер туралы маңызды 5 сұраққа жауаптар әзірледі.

Мен зейнетақы шотын ашуым керек. Оны БЖЗҚ кеңсесіне бармай-ақ ашуға бола ма?

2017 жылдың 30 маусымынан бастап БЖЗҚ веб-сайты арқылы міндетті зейнетақы жарналарын есепке алу үшін жеке зейнетақы шотын ашу жөнінде өтініш беруге болады. Бұл қызметтер сайттың «Электрондық қызмет көрсету» бөлімі және Жеке кабинетінде қолжетімді.

Жеке зейнетақы шотын ашу жөнінде өтініш беру үшін электрондық цифрлық қолтаңбаның (ЭЦҚ) маңызды кілтін алу жеткілікті. Жеке зейнетақы шотын ашу бойынша өтініш беру рәсімі мейлінше қарапайым – ЭЦҚ арқылы авторланып, ұсынылған өтініш нысанының міндетті бағандарын толтырса жеткілікті. Бір ай ішінде бұл қызметті (2017 жылғы 31 шілдедегі жағдай бойынша) 27 адам пайдаланып үлгерген.

Бұдан басқа, әлеуетті салымшы үшінші бір тұлғаның атына сенімхат рәсімдеп, өзінің орнына БЖЗҚ кеңсесіне барып тиісті өтінішке қол қоюға қатысты оған барлық құқықты бере алады.

Айта кетелік, сенім артылған тұлға Қор кеңсесіне өтініш жасауға барғанда жеке басын куәландыратын құжатты, нотариат куәландырған сенімхат немесе сенімхаттың нотариат куәландырған көшірмесін және салымшының жеке басын куәландыратын құжаттың нотариат куәландырған көшірмесін ұсынуы қажет.

Зейнетақы калькуляторын қалай пайдалануға болады?

«БЖЗҚ» АҚ сайтындағы зейнетақы калькуляторы болжамдық сипатқа ие. Таяу жылдары құрметті демалысқа шығатын адамдардың алатын зейнетақы төлемдерінің сомасын дәл есептеу үшін қосымша ақпараттар қажет. Дегенмен, осы калькулятордың көмегімен болашақ зейнетақының неден құралатындығын және оның мөлшерін қалай алдын-ала жоспарлауға болатындығын түсінуге болады.

Калькуляторды Қор сайтының «Электрондық қызмет көрсету» – «Зейнетақы калькуляторы» бөлімінен табуға болады.

Болжамды зейнетақыны есептеу үшін ұсынылған нысанды толтыру қажет. Оған салымшының жынысы мен туған күнінен бөлек, шоттағы зейнетақы жинақтарының сомасы, ерікті жарналардың мөлшерлемесі, шегерімдерге дейінгі жалақы сомасы, 1998 жылға дейінгі еңбек өтілі мен жинақтаушы зейнетақы жүйесіне қатысу өтілі енгізіледі.

Егер 1998 жылғы дейінгі еңбек өтілі немесе ерікті жарналар жоқ болса тиісті бағанға «0» деген санды енгізу керек.

Зейнетақы калькуляторы арқылы жинақтаушы, ортақ, базалық және ерікті зейнетақы төлемдерін есептеуге болады. Бұл есеп белгілі бір шамалар бойынша жорамалдарға негізделген. Олар: инвестициялық табыстылық пен жалақының өсімі. Есептеу нәтижесі оптимистік, реалистік және пессимистік деп аталатын үш сценарий бойынша көрсетіледі.

Есептеудегі «Ауыстыру коэфициенті, яғни соңғы жалақыдан зейнетақы үлесі %-бен» деп аталатын соңғы жолға баса назар аударған жөн.

1952 жылы қабылданған Халықаралық еңбек ұйымының «Әлеуметтік қамсыздандырудың ең төменгі нормалары туралы» конвенциясына сәйкес ауыстыру коэффициентінің нормасы 40% болуы тиіс. Яғни, зейнетақы жұмыскердің еңбекақысының 40%-ынан кем болмауы тиіс.

Егер ауыстыру коэффициенті «стандарттан» немесе өзіңіз күткен зейнетақы төлемдерінен төмен болатын болса, онда зейнетақы жарналарының көлемі мен жиілігін арттыруды және ерікті зейнетақы жарналарын төлеуді ойластырған абзал.

Алдағы уақытта базалық зейнетақы төлемдерінің зейнетақы жарналарын жинақтау өтіліне байланысты есептелетіндігі туралы естідім. Осыны толығырақ түсіндіріп берсеңіз.

Бүгінде елімізде зейнеткерлердің барлығы бірдей 14 466 теңге көлемінде базалық зейнетақы төлемдерін алады. Бірақ, 2018 жылдың 1 шілдесінен бастап мемлекеттік базалық зейнетақы төлеудің жаңа тәртібі енгізіледі. Мұнда базалық зейнетақы төлемінің мөлшері салымшының зейнетақы жүйесіне қатысу мерзіміне байланысты тағайындалады. Бұл жерде 1998 жылға дейінгі еңбек өтілі де ескерілетін болады.

Егер қатысу мерзімі жоқ немесе 10 жылға дейін болса, онда базалық зейнетақы ең төменгі күнкөріс деңгейінің 54 пайызын құрайды. 10 жылдан асқан әрбір жыл үшін оның көлемі 2 пайызға ұлғайтылып отырады, ал 35 жыл және одан көп болатын болса, онда базалық зейнетақының мөлшері ең төмен күнкөріс деңгейінің мөлшеріне тең болады және одан асырылмайды.

Жаңа енгізілімнің арқасында еңбек өтілі жоғары адамдар үшін базалық зейнетақы төлемдерінің көлемі екі есеге дейін артуы мүмкін. Бұл зейнетақының өсуіне септігін тигізері сөзсіз.

Осылайша, адамдарды жинақтаушы зейнетақы жүйесіне қатысуға ынталандыру көзделіп отыр. Яғни, зейнетақы жинақтарының көлемі өскен сайын, болашақта алатын зейнетақының мөлшері де арта түседі.

Зейнетақы төлемдерін тағайындау жөніндегі өтінішті БЖЗҚ кеңсесіне келмей-ақ, оның ресми сайты арқылы жолдауға бола ма?

2017 жылғы 30 маусымнан бастап зейнеткерлік жасқа толуға (ерлер 63 жас, әйелдер 58 жас) немесе 1-ші және 2-ші топтардағы мүгедектердің мүгедектігі мерзімсіз болып белгіленуіне байланысты зейнетақы төлемдерін тағайындау туралы өтінішті БЖЗҚ веб-сайты арқылы жолдауға болады.

Жаңа сервисті зейнеткерлік жасқа толған немесе I және II таптардағы мүгедектігі мерзімсіз болып белгіленген салымшылар Қор сайтының «Электрондық қызмет көрсету» – «Зейнетақы төлемдерін тағайындау туралы өтініш беру» бөлімі арқылы пайдалана алады. Бұл үшін зейнетақы Қорында олардың міндетті және міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен қалыптасқан зейнетақы жинақтарының болуы шарт. Одан бөлек, зейнетақы төлемдерін тағайындау және/немесе зейнетақы жинақтарын сақтандыру ұйымына аудару туралы қолданыстағы (бұған дейін Қорға ұсынылған) өтініш болмауы керек.

Бұл операцияны жүзеге асыру үшін электрондық цифрлық қолтаңбаның (ЭЦҚ) маңызды кілтін алу жеткілікті. Одан басқа, зейнетақы төлемдерін тағайындау жөнінде өтінішті беру үшін Қазақстан Республикасы аумағында ұлттық валютада (теңге) екінші дәрежелі банкте немесе «Қазпочта» АҚ-та ашылған, 20 саннан тұратын банк шоты туралы мәліметті және екінші дәрежелі банктің деректемелерін көрсету қажет. Ұсынылған нысанды толтырып болған соң өтінішке ЭЦҚ арқылы қол қойылады.

«БЖЗҚ» АҚ-та тіркелген зейнетақы төлемдерін тағайындау туралы өтініштің орындалу мәртебесін Қордың ресми сайтының «Электрондық қызмет көрсету» бөліміндегі «Зейнетақы жинақтарын төлеуге және (немесе) сақтандыру ұйымына аударуға өтініштің орындалуын бақылау» қызметі арқылы тексеруге болады.

Бұл қызметті пайдалану үшін ЭЦҚ кілті немесе ЖСН (жеке сәйкестендіру нөмірі) мен пароль керек.

Зейнетақы жинақтары мұраға қалдырыла ма?

Жеке зейнетақы шоттарындағы ақшалар салымшының (зейнетақы төлемдерін алушының) меншігі болып табылады және ол қайтыс болған жағдайдың өзінде БЖЗҚ-да мерзімсіз сақталады. «Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы» ҚР Заңының 31, 32, 33 баптарына сәйкес бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорында зейнетақы жинақтары бар адам қайтыс болған жағдайда, олар толық көлемде және заңнамада белгiленген тәртiппен мұраға қалдырылады.

Одан басқа, Заңға сәйкес, салымшы немесе зейнетақы төлемдерін алушы қайтыс болған жағдайда оның отбасына немесе жерлеуді жүзеге асырған адамға республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген айлық есептік көрсеткіштің 52,4 еселенген мөлшері шегінде жерлеуге арналған біржолғы төлем төленеді. Бірақ, бұл сома жеке зейнетақы шотында жатқан қаражаттан аспауы тиіс. Егер, жерлеуге арналған біржолғы төлем жүзеге асырылғаннан кейін алушының зейнетақы шотында қалған қаражаттың сомасы тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда белгіленген ең төмен зейнетақы мөлшерінен аспайтын болса, онда бұл қалдық жерлеуге арналған біржолғы төлемнің сомасына қосылып төлененді.

Сонымен қатар, «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» ҚР Салық кодексінің 158, 160 және 170- баптарына сәйкес БЖЗҚ-дан төленетін зейнетақы төлемдері төлем көзінен жеке табыс салығы салынатын табысқа жатады. Сондықтан аталмыш кодекстің 158-бабының 1-тармағына сәйкес алушының БЖЗҚ-дан төленетін зейнетақы төлемдері түріндегі табысына Салық кодексінде көзделген түзетулер мен салықтық шегерімдерді ескере отырып 10% мөлшерлеме бойынша жеке табыс салығы салынады.

Қайтыс болған салымшының (алушының) мұрагері оның зейнетақы жинақтарын алу үшін БЖЗҚ кеңсесіне өзі келіп, сондай-ақ пошта байланысы немесе сенім артылған адам арқылы өтініш бере алады.

Мұрагер өтінішке қоса мұрагерлік құқығы туралы куәліктің түпнұсқасы немесе нотариат куәландырған көшірмесі не мұраға берілетін мүлікті бөлу туралы келісімнің түпнұсқасы немесе нотариат куәландырған көшірмесі және заңды күшіне енген сот шешімін ұсынуы тиіс.

Ұсыну тәсіліне қарай құжаттардың тізімі Қор сайтының «Қызметтер» - «Алушыларға» - «Зейнетақы төлемдерін рәсімдеу тәртібі» - «Алушының қайтыс болуына байланысты БЖЗҚ-дан төленетін зейнетақы төлемдері» бөлімінде қолжетімді.

Құжаттар пакеті Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес ұсынылған соң, БЖЗҚ құжаттарды қабылдаған немесе олар келіп түскен күннен бастап он жұмыс күні ішінде зейнетақы жинақтарын төлеуді жүзеге асырады.



Говорим о пенсионных «новинках» …

Пенсионная система Республики Казахстан, как и деятельность единого оператора накопительной пенсионной системы, постоянно развивается. Редакция совместно с сотрудниками ЕНПФ подготовила для своих читателей ответы на 5 наиболее актуальных вопросов о «новинках».

Мне нужно открыть пенсионный счет. Можно ли открыть его без посещения ЕНПФ?

С 30 июня 2017 года подать заявление на открытие индивидуального пенсионного счета (ИПС) по учету обязательных пенсионных взносов можно посредством веб-сайта ЕНПФ. Воспользоваться данной услугой можно, перейдя по одноименной вкладке в разделе «Электронные сервисы».

Для подачи заявления на открытие ИПС достаточно иметь актуальный ключ электронной цифровой подписи (ЭЦП). Сама процедура подачи заявления на открытие ИПС довольно проста – достаточно авторизоваться с помощью ЭЦП и заполнить обязательные поля в предложенной форме заявления. За месяц (по состоянию на 31 июля 2017 года) данной услугой уже воспользовались 27 человек.

Кроме того, потенциальный вкладчик может оформить доверенность на третье лицо, наделив его всеми необходимыми правами для подписания вместо себя заявления на открытие ИПС в отделении ЕНПФ. Отметим, что при обращении поверенного лица ему (ей) необходимо представить оригинал документа, удостоверяющего его (ее) личность, нотариально удостоверенную доверенность либо ее нотариально засвидетельствованную копию, и нотариально засвидетельствованную копию документа, удостоверяющего личность потенциального вкладчика.

Как пользоваться пенсионным калькулятором?

Пенсионный калькулятор на сайте АО «ЕНПФ» является прогнозным. Для расчета точной пенсии людей, выходящих на заслуженный отдых в ближайшие годы, требуется дополнительная информация. Тем не менее, с помощью калькулятора можно понять из чего будет складываться будущая пенсия и как спланировать размер будущего пенсионного дохода.

Найти калькулятор можно на сайте Фонда в разделе «Электронные сервисы» - «Пенсионный калькулятор».

Для расчета прогнозной пенсии необходимо заполнить предлагаемую форму, включающую в себя, помимо пола и даты рождения, сумму имеющихся накоплений, ставку добровольных взносов, размер заработной платы до вычетов, трудовой стаж до 1998 года и стаж участия в накопительной пенсионной системе. Отметим, что если, например, стаж до 1998 года или добровольные взносы отсутствуют необходимо заполнять соответствующее поле как «0».

Пенсионный калькулятор производит расчет пенсий: накопительной, солидарной, базовой и добровольной. Расчет основан на предположениях по определенным параметрам: росту инвестиционной доходности и росту заработной платы. Результат расчета выдается в трех вариантах – сценариях: оптимистичном, реалистичном и пессимистичном.

Обращаем ваше внимание на последнюю строку в расчетах - «Коэффициент замещения, т.е. доля пенсии от последней заработной платы в %». Согласно Конвенции Международной организации труда «О минимальных нормах социального обеспечения», принятой еще в 1952 году, установлено, что норма коэффициента замещения должна равняться 40%. То есть пенсия должна составлять не менее 40% от заработной платы работника. И если коэффициент замещения ниже «стандарта» или ниже собственных ожиданий, Фонд рекомендует задуматься над увеличением размера и частоты взносов, а также возможностью осуществлять добровольные пенсионные взносы.

Слышал, что теперь базовая пенсия будет зависеть от стажа накопления пенсионных взносов, можно пояснить поподробнее?

С 1 июля 2018 года будет изменен механизм начисления базовой пенсии. Сегодня абсолютно все пенсионеры могут рассчитывать на базовую пенсию в размере 14 466 тенге. Но уже с июля 2018 года размер базовой пенсии будет зависеть от стажа работы на 1 января 1998 года и стажа участия в накопительной пенсионной системе. Иными словами, кто не имеет стажа или имеет стаж менее 10 лет, тот будет получать 54% от прожиточного минимума, за каждый год стажа размер базовой пенсии будет повышаться на 2%, пока не достигнет отметки в 100%.

С нововведением размер базовой пенсии для людей с большим трудовым стажем может увеличиться в два раза, что, является хорошей надбавкой для пенсии граждан. Это хорошо еще и тем, что таким образом стимулируется участие человека в накопительной системе, основным принципом которой является утверждение, что чем больше человек накопил, тем больше в будущем он будет получать.

Можно ли удаленно подать заявление на получение пенсионных выплат?

С 30 июня 2017 года можно онлайн посредством веб-сайта ЕНПФ подать заявление о назначении пенсионных выплат при достижении пенсионного возраста (мужчины 63 лет, женщины 58 лет) или установлении инвалидности I или II группы бессрочно.

Воспользоваться сервисом «Подача заявления о назначении пенсионных выплат» на сайте Фонда в разделе «Электронные сервисы» можно при условии наличия в АО «ЕНПФ» пенсионных накоплений, сформированных за счет обязательных и обязательных профессиональных пенсионных взносов, достижения пенсионного возраста или наличия установленной инвалидности I, II группы бессрочно, а также при отсутствии действующего (ранее поданного в Фонд) заявления на выплату и/или о переводе пенсионных накоплений в страховую организацию.

Для проведения операции требуется наличие актуального ключа электронной цифровой подписи (ЭЦП). Кроме того, для подачи заявления о назначении пенсионных выплат необходимо указать сведения о 20-значном банковском счете, открытом в банке второго уровня или в АО «Казпочта» на территории Республики Казахстан в национальной валюте Республики Казахстан, и реквизиты самого БВУ. После заполнения предлагаемой формы необходимо подписать заявление ЭЦП.

Статус исполнения зарегистрированного в АО «ЕНПФ» заявления на выплату можно проверить с помощью услуги «Отслеживание статуса поданного в АО «ЕНПФ» заявления о назначении пенсионных выплат и (или) переводе пенсионных накоплений в страховую организацию» в разделе «Электронные сервисы». Для того, чтобы воспользоваться этой услугой также необходим ключ ЭЦП либо ИИН и пароль.

Наследуются ли пенсионные накопления?

Деньги на индивидуальных пенсионных счетах являются собственностью вкладчика (получателя пенсионных выплат) и хранятся в ЕНПФ бессрочно, даже в случае его смерти. В соответствии со статьями 31, 32, 33 Закона «О пенсионном обеспечении в Республике Казахстан» в случае смерти лица, имеющего пенсионные накопления в ЕНПФ, они наследуются в полном объеме и в порядке, установленном законодательством.

Кроме того, согласно Закону, в случае смерти вкладчика или получателя пенсионных выплат его семье либо лицу, осуществившему погребение, ЕНПФ выплачивается единовременная выплата на погребение в пределах размера 52,4-кратного месячного расчетного показателя, установленного на соответствующий финансовый год законом о республиканском бюджете, но не более имеющихся на индивидуальном пенсионном счете средств.

В случае, если остаток пенсионных накоплений на пенсионном счете получателя после осуществления единовременной выплаты на погребение составит сумму, не превышающую размер минимальной пенсии, установленный на соответствующий финансовый год законом о республиканском бюджете, данный остаток выплачивается как сумма на погребение.

Дополнительно обращаем внимание, что в соответствии с положениями статей 158, 160 и 170 Кодекса Республики Казахстан «О налогах и других обязательных платежах в бюджет» пенсионные выплаты из ЕНПФ относятся к доходу, облагаемому у источника выплаты индивидуальным подоходным налогом по ставке 10 процентов, который подлежит перечислению в государственный бюджет.

Для получения пенсионных накоплений умершего вкладчика (получателя), наследнику необходимо обратиться в любой офис ЕНПФ лично, посредством почтовой связи или через поверенного. К заявлению он должен приложить подлинник или нотариально засвидетельствованную копию свидетельства о праве на наследство либо соглашения о разделе наследуемого имущества, либо решение суда, вступившее в законную силу. Актуальный перечень документов в зависимости от способа их подачи размещен на сайте в разделе «Услуги» - «Получателям» - «Порядок оформления выплат» - «В связи со смертью получателя».

После предоставления пакета документов, соответствующего требованиям законодательства Республики Казахстан, ЕНПФ осуществляет выплату пенсионных накоплений в течение десяти рабочих дней со дня приема либо поступления документов в ЕНПФ.



���������� dle �������������� ������� ������ ��� ���